Hướng nghiệp sinh viên là “kim chỉ nam” giúp các bạn trẻ định hướng con đường sự nghiệp trong tương lai. Tuy nhiên, thực trạng hướng nghiệp hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế, do đó cần có những giải pháp đổi mới để việc định hướng nghề nghiệp được hiệu quả hơn. Để khám phá chi tiết bạn hãy cùng theo dõi bài viết sau của Be Flowers nhé!
1. Thực trạng hướng nghiệp sinh viên hiện nay
Các chương trình hướng nghiệp sinh viên hiện vẫn chưa nhận được sự quan tâm đúng mực từ giới trẻ và phụ huynh Việt Nam. Quyết định về ngành nghề của học sinh thường chịu ảnh hưởng lớn từ ý kiến của phụ huynh. Ngoài ra, nhiều học sinh thường ưu tiên việc lựa chọn trường đại học trước khi quyết định ngành học, hoặc chọn ngành nghề dựa trên độ “hot” thay vì dựa vào sở thích cá nhân.
Ở Việt Nam, cơ hội để sinh viên tiếp xúc và hiểu rõ về các ngành nghề còn rất nhiều hạn chế. Theo thực trạng hiện nay có đến 65,4% sinh viên năm nhất chưa hiểu hết về mục đích và ý nghĩa của ngành học. Điều này dẫn đến tình trạng nhiều sinh viên ra trường thất nghiệp hoặc làm trái ngành, không phát huy hết năng lực và gây lãng phí nguồn lực xã hội.
Các chương trình định hướng nghề nghiệp sau trung học đã được cải thiện đáng kể trong những năm gần đây. Nhưng bên cạnh đó thì vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề cần giải quyết. Học sinh phải đối mặt với những khó khăn như thiếu sự đào tạo bài bản, thiếu hiểu biết về thị trường lao động, giáo dục mang tính lý thuyết cao và thiếu trải nghiệm thực tế.
2. Hệ quả của việc hướng nghiệp sinh viên chưa được quan tâm đúng mực
Việc hướng nghiệp sinh viên không được quan tâm sẽ khiến sinh viên trở nên lạc lõng, mơ hồ cả trong học tập lẫn công việc. Tình trạng này bắt đầu từ khoảng thời gian sinh viên và kéo dài cho đến khi họ bắt đầu bước vào thị trường lao động. Hậu quả của việc này đã gây ra hàng loạt những tác động tiêu cực không đo lường được bao gồm:
- Học sinh, sinh viên sẽ không thể phát huy hết tiềm năng của bản thân, không thể đạt được mục tiêu nghề nghiệp và thành công trong cuộc sống.
- Bỏ lỡ cơ hội được trải nghiệm và khám phá bản thân, không thể tìm ra sở thích và đam mê thực sự của mình.
- Tình trạng thất nghiệp, làm trái ngành và gây lãng phí nguồn lực xã hội đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế khó khăn ngày càng nhiều.
- Nhiều cá nhân, gia đình cảm thấy mất niềm tin vào nền giáo dục.
- Tạo ra một lực lượng, đội ngũ lao động kém chất lượng, ảnh hưởng đến sự phát triển chung của toàn kinh tế – xã hội đất nước trong tương lai.
3. Các cách hướng nghiệp sinh viên hiệu quả
Công tác hướng nghiệp sinh viên cần được quan tâm đến một cách triệt để và tối đa. Để thực hiện quy trình hướng nghiệp hiệu quả cần có sự kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục của nhà trường, gia đình và xã hội.
3.1 Nhà trường
Nhà trường là một trong những cầu nối quan trọng nhất để giúp các bạn học sinh có góc nhìn rõ hơn về định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Để thực hiện tốt vai trò hướng nghiệp sinh viên, các trường THPT cần chú trọng một số nội dung sau:
- Tổ chức các buổi hội thảo hướng nghiệp nhằm cung cấp cho học sinh những thông tin quan trọng về các ngành nghề nổi bật, xu hướng phát triển của thị trường lao động.
- Phối hợp với các chuyên gia, nhà tuyển dụng để tổ chức các buổi giao lưu, tham quan doanh nghiệp. Điều này nhằm giúp học sinh có cơ hội trải nghiệm thực tế và hiểu rõ hơn về các ngành nghề.
- Tạo điều kiện cho học sinh tham gia các hoạt động ngoại khóa, các câu lạc bộ, đội, nhóm, giúp các em phát triển năng lực, sở thích của bản thân.
3.2 Gia đình
Cha mẹ là người gần gũi và hiểu rõ nhất về con cái, bao gồm cả năng lực, sở thích, điểm yếu của con. Chính vì vậy, cha mẹ cần tìm cách trò chuyện, chia sẻ với con về định hướng nghề nghiệp tương lai để giúp con hiểu rõ về bản thân và lựa chọn được ngành nghề phù hợp. Đồng thời các bậc phụ huynh cũng nên khuyến khích con tham gia các hoạt động trải nghiệm, khám phá nghề nghiệp để giúp các em tìm ra được định hướng đam mê của mình.
3.3 Xã hội
Xã hội là môi trường rộng lớn, nơi các bạn trẻ có thể tiếp cận với nhiều thông tin về các ngành nghề, thị trường lao động. Vì thế, để hướng nghiệp sinh viên hiệu quả, xã hội cần tăng cường cung cấp thông tin về các ngành nghề, thị trường lao động trên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm giúp thanh thiếu niên định hướng nghề nghiệp từ sớm.
Bài viết trên Be Flowers đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích về hướng nghiệp sinh viên. Đây là một hoạt động vô cùng ý nghĩa dành cho các bạn trẻ. Chỉ khi có sự phối hợp chặt chẽ của gia đình, nhà trường và xã hội, thì việc hướng nghiệp mới đảm bảo đạt được hiệu quả cao nhất.