Định hướng nghề nghiệp là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc sống. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể định hướng ngay từ đầu mình sẽ làm gì trong tương lai. Nếu bạn đang cảm thấy mình chưa định hướng được nghề nghiệp thì đừng quá lo lắng. Bài viết này sẽ gợi ý cho bạn một số cách để tìm ra định hướng nghề nghiệp phù hợp cho bản thân.
Áp lực từ gia đình và xã hội là nguyên nhân phổ biến nhất khiến bạn chưa định hướng được nghề nghiệp.
1. Nguyên nhân khiến bạn lạc lối chưa định hướng được nghề nghiệp
Có rất nhiều nguyên nhân khiến các bạn trẻ chưa tìm ra được định hướng nghề nghiệp cho bản thân, có thể đến từ các yếu tố chủ quan và khách quan. Tuy nhiên, có ba nguyên nhân chi phối nhiều nhất đến quyết định này:
1.1. Áp lực từ gia đình và xã hội
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất hiện nay đối với những bạn đang chưa định hướng được nghề nghiệp đó là gặp áp lực từ gia đình và xã hội về việc chọn nghề nghiệp. Mọi người có thể có đặt kỳ vọng vào bạn về một ngành nghề nào đó, nhưng bạn cảm thấy ngành nghề đó chưa phù hợp với bản thân mình. Bạn đứng giữa hai sự lựa chọn, một là lựa chọn theo gia đình, hai là theo bản thân dẫn đến lạc lối trong quá trình định hướng.
1.2. Áp lực tinh thần
Tất cả những áp lực này có thể góp phần tạo ra tình trạng khủng hoảng tinh thần. Cảm giác lo lắng, không ổn định, áp lực đồng trang lứa có thể xuất hiện khi các bạn trẻ phải đối mặt với những quyết định quan trọng.
1.3. Sự sợ hãi về thất bại
Nỗi lo này có thể đến từ việc bạn chưa thật sự thấu hiểu bản thân mình, chưa xác định được điểm mạnh, điểm yếu và sở trường của bản thân. Sự sợ hãi này có thể làm bạn ngần ngại, quyết định lựa chọn con đường an toàn thay vì theo đuổi đam mê thực sự.
1.4. Thiếu sự hỗ trợ và tư vấn
Không có sự hỗ trợ hoặc tư vấn từ gia đình, bạn bè hoặc chuyên gia sự nghiệp có thể khiến người ta mất hướng trong việc định hướng nghề nghiệp.
Sự sợ hãi này có thể làm bạn ngần ngại, quyết định lựa chọn con đường an toàn thay vì theo đuổi đam mê thực sự.
2. 3 Cách giúp bạn tìm ra được định hướng nghề nghiệp phù hợp
2.1. Tìm ra môn học bạn giỏi
Nếu bạn không biết mình muốn gì, bạn nên cân nhắc chọn ngành có những môn học mà bạn giỏi. Việc bạn hoàn thành xuất sắc các môn học không đảm bảo việc bạn sẽ làm tốt khi bước chân vào môi trường làm việc nhưng đó là một trong những hướng lựa chọn an toàn khi bạn chưa có định hướng. Hãy tìm hiểu về chương trình đào tạo tương ứng với từng môn học bạn có năng lực. Đó là một việc bạn cần thực hiện nhằm tìm cho bản thân ngành nghề thích hợp nhất.
2.2. Khám phá tính cách của bạn
Để làm được cách này, bạn có thể trả lời các câu hỏi sau:
- Bạn thích làm gì?
- Những hoạt động nào khiến bạn hạnh phúc?
- Bạn có những kỹ năng và khả năng gì?
- Điều gì bạn làm tốt nhất?
- Những giá trị nghề nghiệp nào quan trọng đối với bạn? Ví dụ: sáng tạo, ổn định tài chính, thời gian cho gia đình.
Sau khi trả lời xong, hãy lập danh sách sở thích và mục tiêu, ghi chép những sở thích, hoạt động bạn thích, và mục tiêu trong cuộc sống, từ đó xác định những điều bạn muốn đạt được trong sự nghiệp của mình, dù đó là tiền bạc, địa vị, hoặc cơ hội thăng tiến.
Hiện nay có rất nhiều bài trắc nghiệm tích cách giúp bạn khám phá bản thân, xác định được điểm mạnh, điểm yếu và nghề nghiệp phù hợp với mình. Tiêu biểu nhất là bài Test DISC với 4 nhóm phong cách hành vi chính, bao gồm: Dominance (Nhóm thống trị) – Influence (Nhóm ảnh hưởng) – Steadiness (Nhóm kiên định) – Compliance (Nhóm tuân thủ). Bằng cách thực hiện bài test này, bạn sẽ được xếp vào một trong 4 nhóm sau tương ứng với những điểm mạnh, điểm yếu cùng gợi ý nghề nghiệp phù hợp với bản thân.
2.3. Hãy học hỏi và trải nghiệm trong thực tế
Nếu sau hai cách trên bạn vẫn chưa tìm được định hướng nghề nghiệp. Vậy thì cách nhanh nhất để thấy rõ năng lực và niềm đam mê của bạn chính là trải nghiệm. Không thể phủ nhận rằng, hiếm có ai chỉ ngồi một chỗ có thể biết và nắm được tất cả về bản thân mình. Vì vậy, hãy học nhiều điều, trải nghiệm thật nhiều nơi và đọc nhiều hơn.
3 Cách giúp bạn tìm ra được định hướng nghề nghiệp phù hợp
3. Tóm lại
Định hướng nghề nghiệp không phải là lựa chọn dễ dàng, có nhiều người đến gần độ tuổi 30, 40 mới biết mình thật sự muốn gì, thích gì. Định hướng nghề nghiệp có thể thay đổi theo thời gian và trải nghiệm của bạn. Hãy luôn mở cửa cho những cơ hội mới và sẵn sàng thay đổi hướng đi nếu cần. Quan trọng nhất là bạn phải hạnh phúc với công việc mình chọn và có mục tiêu trong cuộc sống.
